Trafik kazalarında kusur oranları

Karayolları Trafik Kanunu'nun 84 üncü maddesi ve Karayolları Trafik Yönetmeliği'nin 157 inci maddesi ile trafik kazalarında araç sürücüleri için asli kusur halleri sayılmış ve Kanunda belirtilen bu kusurlar, trafik kazası tespit tutanağına sürücü asli kusurları olarak aynen alınmıştır. Bunun yanında, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nda yer alan ve kazaya sebebiyet verdiği belirlenen kural ihlalleri ise diğer sürücü kusurları olarak tutanakta belirtilmiştir. Sürücü kusurları dışında, tutanakta matbu olarak sayılan yolcu kusurları, yaya kusurları ve yol kusurları bulunmaktadır.
01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nda taksirle adam öldürme ve yaralama suçlarında önceki kanundan farklı olarak kusur oranında indirim yapılacağı belirtilmemektedir. Failin kusuruna göre Hakimin cezayı belirleyeceği öngörülmektedir. Buna paralel olarak, trafik zabıtasınca düzenlenen trafik kazası tespit tutanağında kazaya karışanların kusur durumları genelde asli/tali olarak tespit edilmekte ve kusur oranları belirtilmemektedir.

•    Tutanakta asli/tali şeklinde belirtilen kusurlara karşlık gelecek şekilde belirli bir sabit kusur oranları kabul edilebilir. Örneğin; birden fazla kusurlu bulunan kazalarda asli kusurlu %75, tali kusurlu ise % 25 olarak kabul edilebilir.
 Tarafların kusurlarının asli/tali olarak belirlendiği dosyalar, bu kusur oranlarının tespiti açısından kusur bilirkişisine gönderilerek, kazanın oluş şekline göre bu oranlar tespit ettirilebilir.

Tarafların kusur oranlarını Mahkeme tespit ettireceğinden, başvuranlardan Mahkeme kararı veya kesinleşen kusur raporu talep edilebilir.

Bu yollardan birincisi tam ve kesin olmamakla birlikte tazminatın en kısa sürede ödenebilmesi açısından tercih edilebilecek bir yoldur, ikinci yol ise biraz zaman, biraz da harcama gerektiren bir yoldur. Ortada bir tereddüt olması halinde tercih edilebilecek bir yoldur. Üçüncü yol ise çok uzun ve gecikme yaratacak bir yoldur.
Sonuç olarak, zarar görenin zararının en kısa zamanda giderilmesi açısından, birinci veya ikinci yolların seçilmesi doğru bir uygulama 


TRAFİK KAZASI TESPİT TUTANAĞINDA BELİRTİLEN KUSURLAR;
I- SÜRÜCÜ KUSURLARI: A- ASLİ KUSURLAR
1-    Kırmızı ışıklı trafik işaretinde veya yetkili
memurun dur işaretinde geçme,
2-    Taşıt giremez trafik işareti bulunan kara
yoluna veya bölünmüş karayolunda karşı yön
den gelen trafiğin kullandığı şerit, rampa ve
bağlantı yollarına girme,
3-    ikiden fazla şeritli taşıt yollarında, karşı
yönden gelen trafiğin kullandığı şerit veya yol
bölümüne girme,
4-    Arkadan çarpma,
5-    Geçme yasağı olan yerlerde geçme,
6-    Doğrultu değiştirme manevralarını yanlış
yapma,
7-    Şeride tecavüz etme,
8-    Kavşaklarda geçiş önceliğine uymama,
9-    Kaplamanın dar olduğu yerlerde geçiş
önceliğine uymama,

10-    Manevraları düzenleyen genel şartlara
uymama,
11-    Yerleşim birimleri dışındaki karayolunun
taşıt yolu üzerinde, zorunlu haller dışında park
etme veya duraklama ve her durumda gerekli tedbirleri almama
li tedbirleri almama,
12-    Park için ayrılmış yerlerde veya taşıt yolu
dışında kurallara uygun olarak park edilmiş
araçlara çarpma,

B- TALİ KUSURLAR
1-    Dur işaretinde durmama
2-    Hatalı şekil veya yerde yük ve yolcu al
ın a-indirme
3-    Hatalı şekil veya yerde yük ve yolcu taşı
ma.
4-    Trafiğe Salih olmayan araçla yola devam
etme.

5-    Uykusuz, yorgun, hasta, dalgın olarak
araç kullanma.
6-    Karşılaşma halinde veya şehir içinde se
lektör yapmama, kısa huzmeleri kullanmama.
7-    Araçta reflektör bulundurmama.
8-    Araçta çekme halatı, takoz, zincir bulun
durmama.
9-    Alkollü olarak araç kullanma.
10-    Aşırı hızla araç kullanma. 

Kaskolu aracınız pert olursa!

Aracın bir kaza sonucunda kullanılamaz hale gelmesini ifade eden ve sigortacılık teriminde ‘pert total’ (tam hasarlı) olarak adlandırıldığı için günlük kullanımda da ‘aracın pert olması’ diye anılan bu durum nasıl tespit edilir? Hangi hallerde araç pert olmuş exsperkabul edilir? Kasko tazminat tutarı neye göre belirlenir?

Hasara uğrayan aracınız için yapılan ekspertiz incelemelerinde, onarım masraflarının aracın piyasa (rayiç) değerine yaklaşması, ulaşması ya da geçmesi hallerinde araç tam hasarlı kabul edilir. Ortalama bir değer vermek gerekirse, onarım masrafları aracın piyasa değerinin %70’ine yaklaşmışsa aracın onarılarak trafiğe çıkarılması hem ekonomik açıdan hem de can güvenliği açısından mantıklı olmayacağından genellikle araç tam hasarlı kabul edilir. Bahsi geçen %70 oranının herhangi bir yasal dayanağı olmamakla birlikte sigortacılıkta yaygın olarak kabul gören bir orandır. Aracın tam hasarlı kabul edilebilmesi için sigortacı ile sigortalının bu konuda aynı fikirde olması gerekir.

Aracın, eksper raporuyla da onarım kabul etmez hale geldiği tespit edilirse, sigorta poliçesinde belirtilen kasko bedelini geçmemek kaydıyla aracın o andaki piyasa değeri sigortalıya ödenir. Eğer poliçede belirlenen kasko bedeli aracın piyasa değerinden daha düşükse (eksik sigorta) orantılı olarak daha az ödeme yapılır. Değeri sigortalıya tamamen ödenen araç sigortacının olur.

Pert araç sigortalıya bırakılacaksa yani sigortalının böyle bir talebi varsa aracın pert/hurda bedeli (hasarlı haliyle satış bedeli) tespit edilir ve piyasa değerinden düşülerek tazminat tutarı belirlenir. Bu durumda pert olan aracın satış işlemleri sigortalının kendi yükümlülüğü olur.

Konuya eksper olarak tayin edilen kişi ya da kurumlar sigorta şirketlerinden bağımsız olarak çalışırlar. Eksperin görevi konunun sigortalı ve sigortacı arasında adil biçimde çözümlenmesi için bilirkişilik yapmaktır. Pert kararı verilmiş hasarlarda tazminat ödemesinin yapılması ise ortalama 1 ay sürebiliyor.

Genel Sürüş teknikleri

- Otomobil kullanacağınız ayakkabılar, ne aynı anda iki pedala birden basacak kadar aşırı geniş, ne hissi azaltacak kadar aşırı kalın tabanlı, ne de ayakların hareketini engelleyecek kadar uzun topuklu olmalıdır. Eğer bu durumlardan bir veya birkaçı mevcut ise daha sakin ve tehlike arz etmeyecek bir sürüşle yolculuk tamamlanmalıdır.
- Kalabalık yolculuklarda eğer arka koltuğa 3 kişi oturmak mecburiyetinde kalırsa ortaya en kısa boylu olanın oturması en mantıklı çözümdür. Dikiz aynasını kullanacağınız zamanlarda daha iyi bir görüş için yardımcı olacaktır.
- Yağmurun yağmaya başladığı ilk anlarda ve mıcırlı yollarda son derece dikkatli olun. Normalin çok az üzerinde sürat yapıyor dahi olsanız özellikle mıcırlı yollarda yoldan nasıl çıktığınızı anlamazsınız bile
- Yollara kesinlikle güvenmeyin. Ülkemiz yollarında çoğu viraj ya eğimsiz, ya da daha kötüsü ters eğimlidir. Hızınızı iyi ayarlayın.
- Arabanız kirli bile olsa, iyi bir görüş için en azından ayna ve camlarınızı temizleyebilirsiniz.
- Kesinlikle kimseyle yarışmayın. Yarış kaza getirir. Siz çok iyi ve son derece dikkatli bir sürücü olabilirsiniz ancak diğer sürücünün yapacağı bir hata, diğer otomobillerin de karışacağı bir kazayla sonuçlanabilir.
- Önünüzdeki otomobille olan takip mesafesini iyi ayarlayın. Kesinlikle yakın takip yapmayın.
- Yolculuk boyunca vitesi hiç bir zaman boşa almayın.
- Aynaları muhakkak kullanın.
- Eğer ABS sistemi varsa frene basmaktan korkmayın. Freni pompalamak, öne engel çıktığında önce frene basıp bırakmak, sonra tekrar basmak gibi teknikler sadece ABS fren sistemi olmayan otomobiller için geçerli eski tekniklerdir.
- Pedal kısmında ayaklarınızın hareketini engelleyecek nesneler bırakmayın.
-Bakım sırasında ön konsola torpido parlatıcı sprey uygulamayın ve yolculuk esnasında bu kısımda kutu mendil, kaset, CD gibi cama yansıması muhtemel hiçbir şey bulundurmayın.
- Özellikle güneşin karşıdan alındığı yolculuklarda kullanmak üzere arabanızın torpido gözünde mutlaka bir güneş gözlüğü bulundurun.
- Sinyalleri kullanın.
- Kırmızı ışıkta yaya geçidi üzerinde değil, yaya geçidinden önce durun. Böylelikle hem yayalar kendilerine ayrılmış olan şeritten rahatça karşıya geçeceklerdir.
- Tümsek veya çukurlardan geçerken arkadaki trafiği de kontrol etmek sureti ile mümkün olduğunca yavaşlayın, ancak tam üzerinden geçerken ayağınızı fren pedalından çekin. Tümsek veya çukurlardan geçerken lastiğin darbeyi döner vaziyette alması gereklidir.
- Sürüş sırasında arabanızın kaputu ya da öndeki arabanın plakasına kilitlenmek yerine ileriye, daha geniş bir alana bakıp tüm trafiği kontrol edin.
- ABS sistemini bozacağı ve maddi zarar doğuracağı için değil, ancak sizin konsantrasyonunuzu dağıtacağı için sürüş sırasında mümkün olduğunca cep telefonuyla konuşmayın.
- Sürüş esnasında sık fren kullanmak ya gereğinden daha hızlı ve/veya agresif gittiğinizin işaretidir, ya da eğer yavaş gittiğiniz halde çok sık fren kullanıyorsanız bu da acemi olduğunuzun göstergesidir. Her iki durumda da sizi takip eden araçları tedirgin edeceksinizdir.
- Eğer normalde şehir içinde otomobil kullanıyor ve şehirlerarası yolculuklara daha seyrek gidiyor iseniz şehirlerarası yolculuğun ilk kilometrelerinde kendinize biraz zaman veriniz. Şehir içi ve şehirlerarası yolculuklar birbirinden tamamıyla farklı tecrübeler gerektirir ve uzun zaman sonra uzun yola ilk defa çıktığınızda araç sollarken gereken mesafe tayinini iyi yapamayacaksınız. İlk sollamalarda çekingen davranın, birden bire açılmayın.
- Uzun yolculuklarda ilk 3-4 saat sonunda mola verip sonrasında mümkünse her 2 saatte bir dinlenin. Gerekirse uygun bir yere park edip bir süre uyuyun.
- Gece yolculuklarında hız yapmaktan kaçının.
- Arka koltukta otursalar dahi, sizinle birlikte yolculuk edenleri emniyet kemerlerini takmaları konusunda uyarın. Kaza esnasında arka koltukta yolculuk ediyor olmasına rağmen otomobilin ön camından fırlayanların sayısı ciddiye alınacak kadar fazladır.
- Sizinle birlikte seyahat eden yolcularınızı kendilerine en uygun yerde değil, trafik açısından en uygun yerde indirin.
- Eğer otomobil arkadan kayma eğilimi gösterirse frene basmak yerine ayağınızı gazdan çekin ve direksiyonu kayan yöne doğru hafifçe çevirin.
- Otomobil kullanmak son derece dikkat isteyen ve konsantrasyona dayalı bir iştir. Ciddiye alın.
Saygılarımızla ,Hayırlı ve güzel Yolculuklar dileğiyle.